EMDR – Een Effectieve en Wetenschappelijk Onderbouwde Methode voor de Behandeling van Psychotrauma en Andere Problematieken
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een goed onderbouwde wetenschappelijke therapeutische methode. Meer dan 25 gecontroleerde studies en talrijke meta-analyses hebben de effectiviteit van EMDR aangetoond, en de bewijzen blijven zich wekelijks opstapelen, ook voor de behandeling van andere psychologische problemen. De groeiende belangstelling voor EMDR-onderzoek en -onderricht is te zien aan de toenemende focus van universiteiten binnen en buiten Nederland. In 2013 concludeerde de WHO (World Health Organization) dat cognitieve gedragstherapie en EMDR voorlopig de enige aanbevolen methoden zijn voor de behandeling van trauma bij kinderen, adolescenten en volwassenen.
Bij EMDR hoeft de cliënt geen lange en pijnlijke blootstelling aan het traumatische incident te ondergaan, en zijn er geen intensieve huiswerkoefeningen vereist. De behandelduur is doorgaans korter; sommige ‘single event trauma’s’ kunnen al in twee tot drie sessies worden behandeld. Cliënten ervaren vaak niet alleen een gedeeltelijke of volledige bevrijding van negatieve emoties en gewaarwordingen bij het terugdenken aan de traumatische gebeurtenis, maar melden ook dat het beeld zelf kleiner lijkt, van kleur verandert en minder belastend is. Soms verschijnen er zelfs spontane positieve elementen in de oorspronkelijke scène die de cliënt een hernieuwde veerkracht geven.
Waarom Klassieke Praattherapie Vaak Ontoereikend Is
Veel mensen zoeken hulp bij de huisarts, psychiater of psycholoog vanwege heftige klachten. Ondanks goede intenties kan klassieke praattherapie of medicatie vaak niet leiden tot een grondige aanpak van de klachten. EMDR biedt echter een effectieve en veilige methode om de impact van psychotrauma snel en doeltreffend te verminderen.
Hoe Verloopt een EMDR-Sessie Concreet?
In een standaard EMDR-therapie stellen we samen met de hulpverlener een tijdslijn op van alle pijnlijke of onverwerkte gebeurtenissen uit het verleden die verband houden met jouw huidige klachten. Bij een ramp is het evenement vaak direct gekoppeld aan de klachten, zodat we meteen aan de slag kunnen.
De cliënt wordt gevraagd om het moeilijkste beeld uit de pijnlijke situatie in gedachten te nemen en zich te concentreren op de negatieve gedachte die hij of zij nog heeft over zichzelf, inclusief bijbehorende emoties en lichaamssensaties. Zodra het belastende geheugennetwerk op verschillende manieren is geactiveerd, volgt de cliënt de vingers van de therapeut die snel van links naar rechts bewegen. Regelmatig wordt er gepeild naar de emotionele impact van de pijnlijke situatie in het hier en nu. De therapie wordt als geslaagd beschouwd wanneer de cliënt geen negativiteit meer ervaart bij het terugdenken aan de scène, het lichaam vrij is van spanning en er een positieve overtuiging is ontstaan die goed en waar aanvoelt. Cliënten geven vaak aan dat ze de scène nog goed kunnen herinneren, maar dat deze geen automatische negatieve gevoelens en gedachten meer oproept. EMDR richt zich niet alleen op het omgaan met traumatische klachten, maar op het aanpakken van de problemen bij de wortel.
De kracht van EMDR-therapie ligt in de bijzondere combinatie van een wetenschappelijk onderbouwd plan bestaande uit acht veilige stappen en oogbewegingen (of andere bilaterale stimulatie). Hoewel het exacte mechanisme achter EMDR nog niet volledig begrepen is, vermoeden onderzoekers een complex samenspel van verschillende processen in het brein die een zelfhelend proces in gang zetten.
Waarom Werkt EMDR?
De basis van EMDR is het zogeheten AIP-model (Adaptive Information Processing). Volgens dit model kan het brein na een traumatische gebeurtenis informatie soms niet op de juiste manier opslaan en verwerken, waardoor het geheugennetwerk, inclusief alle gevoelens en sensaties van onmacht en angst, geblokkeerd blijft. De persoon blijft in een overlevingsmodus hangen terwijl het gevaar al is geweken. Recent neurologisch onderzoek ondersteunt deze theorie. Hersenscans voor een EMDR-sessie tonen een overactief angstsysteem en onvoldoende verbinding met andere hersensystemen die zorgen voor natuurlijke emotieregulatie en integratie van pijnlijke gebeurtenissen. Na EMDR-sessies laten hersenscans significant zien dat deze verbindingen worden hersteld en de pijnlijke herinnering op hersenniveau lijkt te zijn geïntegreerd.
Waarborg voor Kwaliteit – Erkende en Kwaliteitsvolle Training
Bij het kiezen voor EMDR-behandeling is het belangrijk om een therapeut te selecteren die een uitgebreide opleiding heeft genoten bij een door EMDR Europe erkende trainer. Om de kwaliteit van de therapie te waarborgen, dient de therapeut aangesloten te zijn bij de officiële EMDR Belgium vereniging. Elke EMDR-practitioner moet zijn kennis up-to-date houden en voldoende opleidingscredits behalen door het volgen van aanvullende trainingen en supervisies. EMDR Belgium heeft ook een deontologisch comité dat toeziet op de kwaliteitsvolle toepassing van EMDR in België.
EMDR bij Negatieve Levenservaringen
Een aanslag, ongeval, overval, of plotseling overlijden van een dierbare kan ingrijpend impact hebben. Sommige negatieve gebeurtenissen kunnen zo zwaar zijn dat ons organisme ze niet kan verwerken. Dit kan leiden tot blijvende negatieve gevolgen zoals fobieën of nachtmerries, en klachten kunnen chronisch worden. Professionele hulp kan dan een goede optie zijn, een helpende hand die je begeleidt bij het verwerken van een negatieve levenservaring.
Meer dan Traumabehandeling
EMDR-therapie helpt niet alleen bij acuut trauma, maar kan ook worden toegepast bij andere problemen zoals angst, dwang, depressie, burn-out, pijn en verslaving. Vaak is er geen duidelijke oorzaak of specifieke gebeurtenis aan de klachten te linken. Dat is geen probleem; we kunnen starten vanuit de klachten die je ervaart (zoals een negatief zelfbeeld of problemen in relaties) en EMDR toepassen om daar verandering in te brengen.
Bron: www.emdr-belgium.be